SOŁTYS WSI KAMIONKA MAŁA:

Zofia Bukowiec

Numer telefonu: 504647061

Statut Sołectwa Kamionka Mała


POWIERZCHNIA -1023,10 ha,

ILOŚĆ DOMÓW - 243,

LICZBA LUDNOŚCI - 881,

Miejscowość sąsiadująca z Laskową i Krosną. Osadnictwo jest tu rozproszone w wąskiej dolinie Potoku Kamionkowskiego i na jej zboczach. Nazwa wsi wywodzi się prawdopodobnie od kamieni, które dominują w podłożu tego obszaru. Nazwa Kamionka z przymiotnikiem Mała występuje po raz pierwszy w 1842 r. w Schematyzmie diecezji tarnowskiej, aby odróżnić mniejszą obszarowo wieś od Kamionki Wielkiej leżącej koło Nowego Sącza.

Kościółek i parafia pw. Św. Katarzyny powstały w latach 1358 - 1373. Dowodem na to jest pierwsza wzmianka o parafii w Kamionce w Spisie Świętopietrza z 1373 roku, której nie ma w poprzednim spisie z 1358 roku. Przypuszczalnie ze względu na małą zamożność mieszkańców parafia utraciła samodzielność i w/g Długosza i Księgi Uposażeń kościołów i klasztorów diecezji krakowskiej w XV należała już do kościoła parafialnego w Ujanowicach.

Początki tej wsi nie są czytelne. Jan Długosz w „Liber Beneficjorum” (1470) tak opisuje tą osadę „... na górze bardzo wysokiej położona, mająca u siebie kościół parafialny, poświęcony świętej Katarzynie, dziedzicami jej są Szykowscy herbu Drużyna ...” W tym samym dziele inne zapisy mówią, że Kamionka jest własnością klasztoru Klarysek ze Starego Sącza, w której zagospodarowane są 4 łany ziemi i istnieje sołectwo.

Jak podaje legenda, w miejscu gdzie dzisiaj stoi kościół miała niegdyś mieścić się pustelnia Katarzyny, siostry świętych pustelników - Świerada, Justa i Urbana, którzy osiedli w dolinie Dunajca. Inna opowieść głosi, że w tym miejscu objawił się obraz św. Katarzyny, który siostry Klaryski bezskutecznie przenosiły do swojego klasztoru, a obraz w cudowny sposób wracał w pierwotne miejsce. Obraz ten do dziś znajduje się w głównym ołtarzu.

Jak podają źródła w 1721 r. Kamionka liczyła 26 chałup. Ze względu na wielkość posiadanej roli gospodarze zaliczali się do kmieci, których było 16, zagrodników 8 i chałupników 2. Wszyscy w zależności od zamożności odrabiali pańszczyznę, płacili najem na pobór, oraz meszne w gotówce jako danina plebanowi ujanowickiemu (do 1855 r.). Przynależność Kamionki do Klasztoru Klarysek, podobnie jak i innych wsi klucza strzeszyckiego, zakończyła się w 1782 r. z chwilą skonfiskowania ich dóbr przez austriackiego zaborcę, przeszła pod zarząd państwowy ( kameralny).

W 1833 r. wsie klucza strzeszyckiego wraz z Kamionką sprzedane zostały przez rząd austriacki baronowi Brunickiemu z Pisarzowej, u którego mieszkańcy odrabiali pańszczyznę aż do uwłaszczenia w 1848 r. Na początku XVIII wieku wybudowano drewniany kościółek, w miejscu poprzedniego, wspominanego jeszcze przez Długosza. Po uwłaszczeniu, mieszkańcy Kamionki z uporem i determinacją, przebudowywali, odnawiali i uposażyli mocno już zniszczony ponad stuletni kościółek. W roku 1870  Kamionka otrzymała księdza w charakterze ekspozyta, a 1 maja 1925 r. odzyskała samodzielne probostwo.

W 1853 roku powołano pierwszą prywatną szkółkę, a w 1863 r. wybudowano nową szkołę, zatwierdzoną przez władze jako etatową dopiero w roku 1888. Żydzi w Kamionce pojawili się w 1876 r., lecz na krótko, bo ślady ich giną w 1894 r. Ciekawostką jest odnotowanie w kronikach kościelnych w Kamionce  nawrócenie dwóch rodzin żydowskich w 1879 r. Pod koniec wieku gmina zakupiła karczmę od Hersza Linca i umieściła w niej sklepik oraz czytelnię dla mieszkańców. Podobnie jak w wielu miejscowościach na terenie limanowszczyzny i tu na polach Kamionki toczyły się w 1914 r. walki austriacko - rosyjskie. Miejscem pamięci narodowej po tych czasach, jest cmentarz wojenny i kaplica - gontyna na Jastrząbce, zbudowana przez Austriaków siłami jeńców wojennych w 1917r. Cmentarz ten jest otaczany dużym szacunkiem i opieką przez władze i miejscową ludność. Każdego roku w dniu 11 listopada odprawiana jest tu uroczysta msza święta na zakończenie Młodzieżowego Rajdu „Szlakiem cmentarzy I wojny światowej”.

Po roku 1997 i wielkiej powodzi morfologia doliny Łososiny i jej dopływów, uległa dużej zmianie. Powstało wiele dużych osuwisk, największe przy drodze powiatowej Limanowa - Nowy Sącz. Dużej erozji wgłębno - bocznej uległo również koryto Potoku Kamionkowskiego. Po powodzi większość szkód została usunięta: wyregulowano i wzmocniono brzegi potoku, zmodernizowano i nadbudowano wiele całkowicie zniszczonych dróg. Atrakcyjność turystyczną wsi podnosi kilka funkcjonujących gospodarstw agroturystycznych, dobre drogi asfaltowe, wspomniane obiekty sakralne, a także źródełko uznawane przez miejscową ludność za cudowne.