ATLAS ROŚLIN ZIEMI LASKOWSKIEJ - zobacz

                                                         

Ogólna charakterystyka

Szata roślinna gminy Laskowa wykazuje wspólne cechy regionalne i jej charakterystyka jest spójna z cechami zbiorowisk roślinnych na obszarze projektowanego Łososińsko-Żegocińskiego Parku Krajobrazowego. Szatę roślinną tego obszaru cechuje wspólna wszystkim pasmom Karpat monotonia zbiorowisk roślinnych i ubóstwo florystyczne. Wynika to z łagodnej rzeźby terenu, niewielkich wysokości i mało urozmaiconej budowy geologicznej. Główne przyczyny ubóstwa florystycznego to brak wapieni i słaba skalistość terenu. Oparcie granic projektowanego Parku o Dunajec i zbiorniki zaporowe nieco wzbogacają tę monotonię. Wykształciły się tu tylko dwa piętra roślinności: regiel dolny z buczyną karpacką i piętro pogórza z grądem i lasami mieszanymi jako zbiorowiskami przewodnimi. Zwarta pokrywa lasu występuje tylko na wyższych położeniach odizolowanych szczytów: Kamionna, Łopusze, Kobyla Góra, Paproć i na długości kilkunastu kilometrów w Paśmie Jaworza. Niższe obszary są w różnym stopniu przekształcone na pastwiska, łąki i pola uprawne skupione wokół domostw najczęściej rozrzuconych, rzadziej zagęszczających się wzdłuż dróg biegnących w pobliżu potoków. W wielu miejscowościach obserwuje się rozwój zwartej zabudowy wiejskiej. Pomimo tych uwarunkowań na obszarze Łososińsko-Żegocińskiego Parku Krajobrazowego występuje około 900 gatunków roślin rodzimych i trwale zadomowionych.

Gatunki górskie:

Do najciekawszych grup roślinności badanego obszaru zaliczyć należy gatunki górskie. Wśród nich występują dwa gatunki subalpejskie, 24 ogólnogórskie, 43 reglowe i 6 podgórskich. W sumie na terenie projektowanego Parku stwierdzono 73 gatunki górskie.

  • Do gatunków subalpejskich należą: Modrzyk górski, Omieg górski.

  • Do gatunków ogólnogórskich należą: Przywrotnik płytkoklapowy, Przywrotnikprawie nagi, Czosnek niedźwiedzi, Trybula lśniąca, Knieć błotna górska, Rzeżusznik, Turzyca ptasie łapki, Świerząbek orzęsiony, Ozorka zielona, Irga zwyczajna, Pęprawa miękka, Nerecznica szerokolistna, Goryczka trojeściowa, Goryczuszka (Goryczka) wczesna, Bodziszek żałobny, Gółka długoostrogowa, Podbiałek alpejski, Wroniec widlasty, Róża alpejska, Wierzba śląska, Trędownik omszony, Rozchodnik karpacki, Kozłek trójlistkowy, Ciemiężyca zielona.

  • Do gatunków reglowych należą: Jodła pospolita, Jawor, Przywrotnik kosmaty, Przywrotnik Walasa, Olsza szara, Parzydło leśne, Turzyca siedmiogrodzka, Oset łopianowaty, Chaber ostrołuskowy, Żywiec gruczołowaty, Nerecznica mocna, Paproć, Skrzyp pstry, Wilczomlecz sztywny, Kostrzewa leśna, Śnieżyczka przebiśnieg, Przytulia okrągłolistna, Wiciokrzew czarny, Miesięcznica trwała, Kosmatka olbrzymia, Tojeść gajowa, Września pobrzeżna, Storczyk blady, Lepiężnik biały, Świerk pospolity, Kokoryczka okółkowa, Paprotnik Brauna, Paprotnik kolczysty, Pięciornik omszony, Przenęt purpurowy, Porzeczka alpejska, Róża sina, Wierzba siwa, Szałwia lepka, Bez koralowy, Starzec Fuchsa, Starzec gajowy, Czyściec górski, Żywokost sercowaty, Storczyca kulista, Kozłek bzowy, Przetacznik górski, Języcznik zwyczajny.

  • Do gatunków podgórskich należą: Trzcinnik szuwarowy, Turzyca zwisła, Rogownica leśna, Wierzbówka nadrzeczna, Skrzyp olbrzymi, Pióropusznik strusi.

  • Do gatunków zachodniokarpackich należą: Chaber ostrołuskowy, Pięciornik omszony, Przytulia okrągłolistna, Ciemiężyca zielona, Dziurawiec rozesłany, Sitniczka szczeciniasta, Krzyżownica ostroskrzydełkowa, Żarnowiec miotlasty, Głóg dwuszyjkowy, Wilczomlecz słodki.

  • Gatunki wschodniokarpackie reprezentują: Rogownica leśna, Żywokost sercowaty, Kłokoczka południowa, Bluszczyk kosmaty.

Gatunki ciepłolubne:

Występowanie i rozmieszczenie gatunków kserotermicznych

Dolinę Dunajca uważa się za jeden z ważniejszych szlaków migracyjnych roślin z południa, wśród których występuje wiele gatunków kserotermicznych. Słoneczne zarośla, murawki na suchych zboczach, skały piaskowcowe (Białowodzka Góra) i żwirowiska nadrzeczne to naturalne miejsca występowania kserotermów. Natomiast pozostałe siedliska dla gatunków ciepłolubnych, takie jak ciepłe miedze przydrożne i śródpolne, wały, nasypy, pobocza dróg i ściany kamieniołomów zawdzięczają swe powstanie człowiekowi. Główne zgrupowanie roślin ciepłolubnych występuje na Białowodzkiej Górze i na południowych stokach Tęgoborzy, Tabaszowej i Znamirowic. Na Białowodzkiej Górze rosną: Czosnek skalny, Przewiercień sierpowaty, Irga czarna, Irga zwyczajna, Oman szlachtawa, Okrzyn szerokolistny, Perłówka siedmiogrodzka, Rumian żółty. Ponadto do ciekawszych gatunków kserotermicznych należą: Sparceta siewna, Turzyca pagórkowata, Kocimiętka naga, Ośmiał mniejszy, Miodownik melisowaty. Gatunki kserotermiczne rozprzestrzeniają się wzdłuż wałów, nasypów i dróg. Proces ten porównywalny jest do wędrówek roślin wzdłuż dolin rzecznych.

Gatunki w wybranych grupach siedliskowych

  • Gatunki łąk i młak: Flora łąkowa na terenie Parku jest bardzo bogata, reprezentuje ją około 400 taksonów. W większości są to gatunki związane z łąkami świeżymi. Tylko nieliczne reprezentują łąki wilgotne. Na łąkach świeżych ogromna większość roślin to gatunki pospolite, natomiast na łąkach wilgotnych wiele jest gatunków rzadkich. Największą rzadkością na terenie Parku są nieliczne stanowiska kosaćca syberyjskiego w okolicy Mordarki. Gatunki łąk trzęślicowych należą do bardzo rzadkich i urastają do rangi osobliwości florystycznych. Tu należą: Przytulia północna, Trzęślica modra, Krwiściąg lekarski, Mieczyk dachówkowaty, Olszewnik kminkolistny, Oman wierzbolistny. W wyniku trwających przez wiele lat melioracji niżej położonych łąk jak również prowadzonych prac odwadniających przez indywidualnych użytkowników, powierzchnia różnego rodzaju młak uległa znacznemu zmniejszeniu. Tutaj rosną trzy gatunki chronionych storczyków: Kruszczyk błotny, Kukułka szerokolistna, Kukułka plamista oraz takie rzadkie gatunki jak: Ostrzew spłaszczony, Dziewięciornik błotny, Świbka błotna, Kozłek całolistny.

  • Gatunki wodne: Gatunki wodne występują w starorzeczach Łososiny, nad jeziorami zaporowymi, nad Dunajcem i w nielicznych stawach hodowlanych. Niektóre gatunki spotyka się w rowach odwadniających. Da najciekawszych należą: Rzęśl wodna, Wywłócznik kłosowy, Okrężnica bagienna, Wywłócznik okółkowy, Żabiściek pływający, Rdest wodny, Rdestnica kędzierzawa, Rzęsa trójrowkowa. Szczególnie dużo gatunków wodnych występuje nad oboma zbiornikami zaporowymi. Nad Jeziorem Rożnowskim i Jeziorem Czchowskim stwierdzono występowanie 214 gatunków roślin, w tym 93 gatunki wspólne dla obu jezior, 41 gatunków rosnących tylko nad Jeziorem Rożnowskim i 80 gatunków rosnących nad Jeziorem Czchowskim. Do najbardziej interesujących należą: Namulnik brzegowy, Ponikło sutkowate, Sitowiec nadmorski, Sitowie korzenioczepne

Lista gatunków chronionych zawiera 45 gatunków podlegających ochronie całkowitej i 13 gatunków będących pod ochroną częściową. Sytuacja gatunków chronionych jest bardzo zróżnicowana. Niektóre są bardzo pospolite (Bluszcz, Lilia złotogłów, Parzydło leśne, Skrzyp olbrzymi, Dziewięć sił bezłodygowy), inne mają tylko pojedyncze stanowiska (Kosaciec syberyjski, Storczyk biały, Kruszczyk błotny). Rośliny podlegające całkowitej ochronie to: Wawrzynek wilczełyko, Kłokoczka południowa, Bluszcz pospolity, Pióropusznik strusi, Podrzeń żebrowiec, Języcznik zwyczajny, Skrzyp olbrzymi, Widłak goździsty, Widłak jałowcowaty, Widłak spłaszczony, Goździk kosmaty, Orlik pospolity, Parzydło leśne, Naparstnica zwyczajna, Goryczka krzyżowa, Goryczka wąskolistna, Goryczka orzęsiona, Goryczka wczesna, Barwinek pospolity, Dziewięćsił bezłodygowy, Lilia złotogłów, Śnieżyczka przebiśnieg, Mieczyk dachówkowaty, Kosaciec syberyjski, Storczyca kulista, Storczyk blady, Storczyk męski, Storczyk krwisty, Storczyk szerokolistny, Storczyk plamisty, Ozorka zielona, Gółka długoostrogowa, Podkolan biały, Podkolan zielonawy, Kruszczyk szerokolistny, Kruszczyk rdzawoczerwony, Kruszczyk błotny, Buławik mieczolistny, Kręczynka jesienna, Listera jajowata, Gnieździk leśny, Pomocnik blaszkowaty. Rośliny podlegające częściowej ochronie: Porzeczka czarna, Kruszyna pospolita, Kalina koralowa, Paprotka zwyczajna, Kopytnik pospolity, Pierwiostka wyniosła, Pokrzyk wilcza jagoda, Marzanka wonna, Centuria pospolita, Goryczka trojeściowa, Ciemiężyca zielona, Konwalia majowa. Na obszarze Parku rośnie wiele gatunków, które są zagrożone lub rzadkie w skali całego kraju, na terenie Karpat lub lokalnie na terenie Parku. Grupa gatunków uważanych za wymierające i narażone na wymarcie liczy ponad 50 taksonów. Najciekawsze z nich to: Storczyk blady, Goryczka wąskolistna, Wełnianka delikatna, Cibora brunatna, Trzęślica modra, Gorysz błotny, Jaskier wielki, Turzyca Davalla, Pióropusznik strusi, Bobrek trójlistkowy, Września pobrzeżna, Kocimiętka naga, Miecznik dachówkowaty, Kruszczyk błotny, Podkolan zielonawy. Rośnie tu 10 gatunków uważanych za rzadkie w Karpatach. Należą tu: Dzwonek szczeciniasty, Głóg wieloowocowy, Pszonak jastrzębcolistny, Jasieniec piaskowy, Zaraza przytulinowa, Jarząb brekinia, Kręczynka jesienna, Kłokoczka południowa, Koniczyna żółtobiała, Przetacznik pagórkowy. Ponadto w Parku występuje ponad 60 gatunków, które są w nim rzadkie lub bardzo rzadkie. Z tej grupy warto wymienić: Miłek letni, Czosnek skalny, Smagliczka kielichowata, Dziewięciornik błotny, Zanokcica murowa, Berberys zwyczajny, Potocznik wąskolistny, Stokłosa Benekena, Oset łopianowaty, Przewiercień sierpowaty, Modrzyk górski, Irga zwyczajna, Irga czarna, Kostrzewa leśna, Kosmatka olbrzymia, Porzeczka alpejska, Rozchodnik karpacki, Starzec wiosenny, Lepnica francuska, Fiołek przedziwny.