Informacja o książkach z cyklu regionalnego Małgorzaty Sromek

  • Żmiąca – wieś w dobrach Klarysek Starosądeckich. Historia i teraźniejszość Ujanowice 1999 r., str. 206
    W dziejach Żmiącej splatają się nierozerwalnie trzy wątki, istotne również w dziejach narodu polskiego. Wątek historyczny: osadnictwo w dobrach sądeckich księżnej Kingi, żony Bolesława Wstydliwego (od XII w. osadnictwo na prawie magdeburskim). Wątek patriotyczny– religijny: „Żyj według przykazań, jak nauczył cię ojciec i matka, abyś darmo chleba nie jadł i pamiętał, żeś wyrósł tu – na polskiej ziemi”, Ludowo regionalny: „Szanuj swoją ojcowiznę, nie oddaj jej obcemu, życia i grosza bez potrzeby nie marnuj !” (Warto zobaczyć górskie okolice nad Łososiną, ich urok i piękno). Aby dokonać analizy porównawczej warunków życia na wsi i zmian w niej zachodzących w sposobie gospodarowania oraz mentalności mieszkańców na przestrzeni dziejów (zwłaszcza pod wpływem wizji Polski i świata odbieranej z przekazów radia i telewizji) przytoczone zostały fragmenty rozdziałów z monografii znanego badacza ziemi galicyjskiej, prof. UJ.,UW., F Bujaka - „Żmiąca – wieś powiatu limanowskiego”: Rok 1903 oraz drugiej monografii tej ciekawej wsi „ Żmiąca w pół wieku później” dr Zbigniewa T, Wierzbickiego z 1963 roku, ze szczególnym podkreśleniem działalności podziemia niepodległościowego i organizacji pierwszych w Polsce zespołów tajnego nauczania. Ostatnie wakacyjne badania dziejów Żmiącej i okolicy prowadziła P, dr Bukraba – Rylska wraz z grupą studentów Uniwersytetu Warszawskiego do 2005 r.
     
  • Wioski „klucza strzeszyckiego” nad Łososiną. Strzeszyce 2000 r., str. 224
    Celem książki pt,: „Wioski klucza strzeszyckiego” nad Łososiną jest utrwalenie wspomnień, dokonań i nadziei mieszkańców tych wiosek położonych w średnim biegu górskiej rzeki Łososiny, o bogatej przeszłości historycznej, niełatwej współczesności, ludzi zaprawionych w codziennym trudzie życia, gotowych podjąć wyzwanie nowych czasów, by sobie i potomnym zapewnić lepszą przyszłość, godnie przeżyć „swoje lata”. Strzeszyce, podobnie jak Żmiąca i okoliczne wioski, stały się przedmiotem badań naukowych, wspomnień i opracowań ks. Dr Piotra Stacha, profesora Uniwersytetu Lwowskiego i UJ w Krakowie, który lata okupacji spędził w rodzinnej miejscowości w Ujanowicach (parafia od XIII w) , uczestnicząc aktywnie w organizacji tajnego nauczania i współpracy z „wysiedlonymi” mieszkańcami Warszawy, Poznania Lwowa i innych miast. W rozdziale „Wieś w zabawie , piosence, legendzie” (s 153 ) znajduje się wiele opisów zwyczajów ludowych, bogaty wybór przyśpiewek i obrzędów weselnych, opowiadań i „godek” zebranych w pobliskich wioskach: w Krosnej , Jaworznej , Kamionce Małej, zachowanych w pamięci potomnych jako zdarzenia dziwne, niezwykłe , przy tym prawdziwe, bo „przecię nik takik godek nie wymyślo!” ( przykład gwary lokalnej).

  • Ujanowice – Laskowa .(historia i współczesność) . Ujanowice 2001., str. 232
    Kolejna trzecia książka z cyklu regionalnego „Ujanowice – Laskowa w czasach dawnych i obecnie „ (Ujanowice 2001 r), Przypomina dzieje osadnictwa nad Łososiną w „kluczu źbikowskim” ( Żbikowice, Stańkowa), poszerza wiadomości źródłowe o dokumentach historycznych dotyczących „nadań Konwentu Klarysek dla Beneficjum Ujanowice. Akt fundacyjny z 1268 r. odnotowany został w „Liber beneficjorum” Jana Długosza oraz w dokumencie papieża Marcina IV z dawnymi nazwami wsi Strzeszyce, Sechna i innymi.
    Rozdział V „Laskowa w dokumentach historycznych” zawiera najstarsze wzmianki o osadnictwie w Laskowej w 1402 r., o roli księży Misjonarzy sprowadzonych z Francji na życzenie królowej Marii Ludwiki w 1651 r, i ich działalności w okolicy wraz z przepowiednią sprawdzoną w obecnych czasach oraz wspomnienia nauczyciela S. Wróbla z Laskowej (spisane w Tarnowskich Górach) o bitwie pod Limanową w 1914 r. (Bitwę pod Nowym  Sączem i Limanową wspomina w swych licznych „Dziełach” Komendant Legionów, Józef Piłsudski.

  • Różne oblicza Zagłębia Dąbrowskiego. Dąbrowa Górnicza 2006 r. str. 246
    (pisane z myślą o tych, co z różnych stron tu przybyli, Zagłębie pokochali i tu pozostali, wnosząc do miejscowych obyczajów własne przesłanie: „ troskę o prawdę, wzajemną życzliwość wolność i szlachetność w działaniu dla wspólnego dobra”, również ludzie z Limanowskiej Ziemi). Zagłębie Dąbrowskie – jego zakres terytorialny, powstawanie miast, kolonii, osiedli, wsi, kształtowanie więzi środowiskowych w obrębie wspólnot lokalnych przedstawiają rozdziały I-V. Wraz ze zmianą różnych form własności w Polsce przedrozbiorowej, w okresie rozbiorów i po odzyskaniu niepodległości zmieniały się granice województw, powiatów, gmin, zmieniał się tryb życia mieszkańców i ich świadomość w uprzemysłowionym regionie Polski na pograniczu Śląska i Małopolski, czyli od Sosnowca, Będzina, Dąbrowy Górniczej do Zawiercia i Olkusza (w tym sławne miasta Siewierz i Sławków, także Jaworzno). W książce ( będącej pewnym rodzajem literackiego przewodnika po Zagłębiowskiej Ziemi czytelnik znajdzie odpowiedź na ciągle aktualne pytania: jakie hasła, życiowe ideały i przesłania przekazali naszemu pokoleniu ludzie ciężkiej, mozolnej pracy i walki z życiowymi przeciwnościami. ? Jakie cechy charakteru naszych przodków pozwalały im podnosić się z godnością i wiarą w lepszą przyszłość po trudnych doświadczeniach czasu wojen, pożarów i klęsk żywiołowych, by budować nowe życie i wspomagać innych w trudnej doli, przy tym odpowiadać czynem na każde wezwanie, gdy Ojczyzna była w potrzebie.


Opracowanie redakcyjne i wydanie książek regionalnych:

  • Ks. Piotr Stach: Wspomnienia. Ujanowice, Żmiąca, Dąbrowa Górnicza 2007, str. 320.
    W książce tej zawarta jest niewielka część rękopisów i maszynopisów Autora dotyczących jego biografii, prac historycznych, naukowo – badawczych z kraju i zagranicy, okupacyjnych przeżyć, doświadczeń z pracy na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, powrotu w rodzinne strony, wreszcie troski o kształcenie młodzieży, której okupacja wykreśliła kilka lat młodości i życia szkolnego. W oparciu o rękopisy i maszynopisy przechowywane w Archiwum Parafii Ujanowice i Parafii Żmiąca , Ks. Proboszcz Józef Trela opracował wydruki komputerowe i zapisy internetowe Wspomnień, które wzbogacone licznymi zdjęciami archiwalnymi, posłużyły do opracowania redakcyjnego książki pt „Wspomnienia Ks. Prof. Piotra Stacha”, cieszącej się wielkim zainteresowaniem nie tylko tych, którzy Ks. Prałata Stacha znali i pamiętają, ale i tych, którzy o nim słyszeli od bliskich, czytali jego opracowania o średniowiecznym osadnictwie na Ziemi Sądeckiej (szczególnie doliny Łososiny) Księżnej Kingi, wyniesionej na ołtarze przez Papieża Polaka, ś p...Jana Pawła II.