W dniach 23-24. 05. 2016 roku 9 drużyn gimnazjalnej młodzieży i 2 drużyny absolwentów z gminy Laskowa i Limanowa wędrowało szlakami tajnego nauczania, by poznać miejsca nauki w czasie II wojny światowej na terenie byłej parafii Ujanowice oraz „ocalić od zapomnienia” tych, „którzy śmierci się nie bali, młodzież ze swych stron rodzinnych nauczali.”
Tajne nauczanie było najwspanialszym czynem na polu krzewienia oświaty. W żadnym państwie okupowanym przez Niemców nie było tak zorganizowane jak w Polsce. Szczególną dumą napawa nas fakt, że już od listopada 1939 roku na terenie naszej gminy rozpoczęły swoją działalność tajne komplety. Żmiąca była pierwszą wsią w dawnym województwie krakowskim, gdzie nauka odbywała się systematycznie . Najpierw zajęcia prowadzono w domu Zofii Oleksy, a później ze względów bezpieczeństwa i powiększenia się liczby młodzieży w kilku punktach na terenie gminy.
Organizowany przez Zespół Szkół w Ujanowicach od 2004 roku dwudniowy Młodzieżowy Rajd Turystyczny Szlakami Tajnego Nauczania im. Zofii Oleksy ma na celu zapoznać młodzież z przeszłością naszego regionu, uczyć patriotyzmu, szacunku dla ludzi, którzy z narażeniem życia nauczali oraz pokazać, że jest wiele pięknych postaw, które możemy naśladować mimo upływu czasu . Pani dyrektor mgr Elżbieta Sabik w swym przemówieniu podkreśliła, że co roku sukcesywnie wzbogacamy nasze działania związane z upamiętnieniem tajnego nauczania. Zostały wytyczone dwa szlaki turystyczne, wykonano tablice informacyjne z mapą i fotografiami domów, wydano przewodnik, ufundowano tablicę i obelisk obok szkoły, a w tym roku z inicjatywy Zespołu Szkół im. św. Kingi w Ujanowicach i przy wsparciu finansowym Wójta Gminy Laskowa na wszystkich domach, w których było prowadzone tajne nauczanie, zostały zamontowane tablice upamiętniające te wydarzenia.
W pierwszym dniu uczestnicy rajdu przemierzali wybraną trasę. Poznali piękne o tej porze krajobrazy Beskidu Wyspowego oraz miejsca, gdzie wbrew zakazowi okupanta nauczano. Rajdowicze po zakwaterowaniu się i wspólnym posiłku w szkole udali się na Mszę Świętą w intencji zmarłych profesorów, uczestników rajdu i uczniów tajnego nauczania do Parafialnego Kościoła pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Ujanowicach. Mszy Świętej przewodniczył proboszcz Wiesław Dzięgiel, a kazanie wygłosił ks. Józef Trela, który przybliżył młodemu pokoleniu działalność tajnych kompletów i idee wychowania prof. Zofii Oleksy.
Po mszy młodzież i zaproszeni goście udali się do Zespołu Szkół im. św. Kingi
w Ujanowicach na wieczornicę, której mottem były słowa A. Asnyka „A ten zwycięzcą, kto drugiemu dał więcej światła od siebie”. Dzięki tej nietypowej lekcji historii
młodzież poznała sylwetki nauczycieli tajnego nauczania, miejsca i warunki
w jakich była prowadzona nauka. W pięknych scenkach, wierszach i pieśniach można było słyszeć słowa wdzięczności tym, którzy dali świadectwo patriotyzmu i przywiązania do
rodzinnej ziemi. W tym roku szczególnie zostało wyeksponowane zaangażowanie i poświęcenie w organizowanie tajnego nauczania ks. Bernardyna Dziedziaka, który nie tylko
uczył, ale również wspierał materialnie i duchowo rodaków, narażając własne życie. Wspomnienie takich postaw pozwala młodemu pokoleniu zastanowić się nad stosunkiem do
nauki, religii i Ojczyzny. Uświadamia, że mamy obowiązek pielęgnowania tego wszystkiego, co zdarzyło się, z czego wyrastamy.
Po wieczornicy przy wspólnej kawie spotkali się zaproszeni goście, uczestnicy tajnego nauczania oraz członkowie ich rodzin. Wieczorem drużyny rywalizowały w konkursie wiedzy o tajnym nauczaniu, prezentowały prace pisemne o uczniach tajnego nauczania oraz rozegrały mecz piłki siatkowej.
W drugim dniu rajdu odbył się konkurs piosenki turystycznej i patriotycznej, oceniano apteczki i znajomość zasad udzielania pierwszej pomocy.Po występach wszyscy udali się na cmentarz, aby zapalić znicze i złożyć kwiaty na grobach tych, którzy nie ulękli się przemocy okupanta i przez swoje poświęcenie na stałe wpisali się na karty naszej „Małej Ojczyzny”.
W ogólnej rywalizacji na I miejscu uplasowały się drużyny:
- „Janusz i spółka z o. o.”- Publiczne Gimnazjum nr 4 w Limanowej
- „Gorcusie”- Publiczne Gimnazjum w Laskowej
- „Niezłomni rozbójnicy”- Publiczne Gimnazjum w Ujanowicach
- „Młodzi z AK”- Publiczne Gimnazjum w Ujanowicach
